Volg de ontstaansgeschiedenis en de uitvoering van een universitaire 3.0-cursus, in dit geval van de cursus Mediawijsheid. Samen met mijn student-assistente Emma Eigenraam houd ik  onze bevindingen bij in dit blog. Doel is om kennis over onderwijsvernieuwing te delen en wijzer te worden van het commentaar en de ervaringen van anderen. Dus schroom niet.

Zo lang als ik doceer - en dat is vanaf 1976 - ben ik degene geweest die  eigenaar was van alle aspecten van het onderwijsleerproces: de inhouden, de werkvormen, de toetsing, het inschatten van het beginniveau, de leerdoelen, de leermiddelen en de leeractiviteiten. Nu is een mooie troost dat deze klassieke situatie al vanaf de eerste universiteit ter wereld - in Bologna - bestond en zo slecht zal het dus niet zijn, zal menigeen denken.

Zie de leermeester staan te oreren achter zijn katheder met zijn tekstboek. Zie de belangstellende studenten op de voorste rijen en zie daarachter de kletsers en slapers. Blijkbaar is dit het klassieke onderwijspatroon, al vanaf de 14e eeuw.

Kennisoverdracht

Nu is genoegzaam bekend dat kennisoverdracht alleen niet gedijt. Veelal gaat de kennis het ene oor in en het andere oor uit, worden bij de toets aantekeningen en leerboek er even bijgehaald, waarna een student  vrijwel alles weer  vergeet. Edgar Dale betoogde in 1946 dat kennis beklijft naar mate meer zintuigen erbij worden betrokken en hij illustreerde dit met behulp van een piramide:

Ondanks deze wijsheid bestaat ons onderwijs nog steeds voor meer dan 80 % uit het aanhoren van de leermeester en uit het lezen van artikelen en boeken, waarna een tentamen volgt. Soms is de toets het schrijven van een werkstuk, bijna altijd aan het slot van een cursus - wanneer het gehele leerproces er al op zit. En vaak is het de vraag of er wel feed back wordt gegeven.

De cursus Mediawijsheid in een veranderend samenleven in het 2e semester van het academische jaar 2013-2014 willen we geheel anders gaan aanpakken. De cursus wordt gevolgd door 38 studenten in een leeftijd van 19 tot 48 jaar, schat ik zo in: een mix van 2e-jaars Cultuurwetenschappen, premasterstudenten Cultuur of Jeugdliteratuur, en een tiental studenten Communicatie.  Kortom, een vrij grote groep studenten met een zeer verschillende achtergrond. Hoe gaan we dit in hemelsnaam anders aanpakken dan op de klassieke wijze?

Bibliografie

Dale, E. (1969). Audiovisual methods in teaching. Third edition.  New York: The Dryden Press; Holt, Rinehart and Winston.